Ruina zniszczonego podczas wojny kostrzyńskiego zamku po raz pierwszy stała się przedmiotem zainteresowania polskich naukowców pod koniec lat 50., kiedy powstało Studium historyczne dla planu zagospodarowania przestrzennego miasta Kostrzyna autorstwa Edwina Rozenkranza z Pracowni Konserwacji Zabytków w Warszawie. Kolejne materiały powstały w roku 1957, kiedy to zespół z Katedry Historii Architektury Polskiej Politechniki Gdańskiej wykonał inwentaryzację pomiarową a dwa lata później zespół z Politechniki Warszawskiej wykonał inwentaryzację fotogrametryczną. Kolejne opracowanie historyczne obiektu pochodzi z roku 1962. Zamek został wpisany do rejestru zabytków w czerwcu 1963 r. Zaledwie 5 lat później zapadła haniebna decyzja o jego wyburzeniu. Do dzisiaj przetrwały jedynie zniszczone i zagruzowane piwnice zamkowe.

Karuzela kadrowa w Muzeum Twierdzy kręci się w ostatnich latach jak szalona. W ciągu ostatnich dwóch lat odeszło od nas 8 osób, a przybyły tylko 4. Z dniem 22.11.2023 r.  pracę u nas zakończył nasz informatyk i grafik Tomasz Michalak. Po siedmiu latach obsługi informatycznej, telekomunikacyjnej i sprzętowej naszej placówki postanowił podjąć on nowe wyzwania w nowym miejscu zatrudnienia bliżej swego miejsca zamieszkania (jest mieszkańcem Nowin Wielkich i do pracy dojeżdżał do Kostrzyna).

Nasypy, tory, wiadukty, mosty, dworce kolejowe – to obiekty, które od XIX w. stanowią fragment krajobrazu Kostrzyna. Pierwsza linia kolejowa (Ostbahn – Kolej Wschodnia) zawitała do Kostrzyna już w 1857 r. Z czasem powstawały kolejne, na różnych kierunkach, co powodowało rozrost infrastruktury kolejowej w naszym mieście. Elementem tej infrastruktury są m. in. przejazdy kolejowe, których w granicach obecnego Kostrzyna mamy aż sześć (nie licząc przejazdów na przecięciu dróg leśnych i polnych na północy miasta i przejazdu na wylocie w kierunku Poznania, który znajduje się na terenie sąsiedniej gminy).

21 listopada  gościliśmy w naszym muzeum dwie grupy młodzieży szkół podstawowych z Polski i Niemiec, które realizowały wspólny projekt „Europejskie dziedzictwo kulturowe”. Kanwą projektu były historyczne i aktualne związki między wybranymi obiektami po polskiej i niemieckiej stronie granicy. Dla jego realizacji wybrano twierdzę Kostrzyn i Fort Gorgast.

Od wielu lat pracownicy Muzeum Twierdzy Kostrzyn zapraszani byli w okolicach 11 listopada kostrzyńskich przedszkoli, gdzie mogli najmłodszym mieszkańcom naszego miasta zaprezentować tematy związane z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Często ilustrowane to było rekwizytami związanymi z wojskowością, patriotyzmem itp. Podobna wizyta miała miejsce również w tym roku. 10 listopada na zaproszenie Przedszkola Miejskiego nr 2 im. Kostrzyńskich Papierników pojawił się umundurowany żołnierz 1 Armii Wojska Polskiego.

Akty wandalizmy na Starym Mieście w Kostrzynie, to niestety, smutna codzienność. Mimo działań edukacyjnych prowadzonych w różnych miejscach, przez różne instytucje, w różnych formach i dla różnego odbiorcy, nadal znajdują się bezmyślni chuligani, których bawi i cieszy niszczenie mienia. Na usuwanie szkód wydajemy nierzadko spore środki, mimo to czasem trudno jest odtworzyć stan poprzedni. Od kilku lat systematycznie próbujemy mieć pod kontrolą to, co dzieje się na Starym Mieście. Zainstalowane zostały kamery w Bramie Berlińskiej, przy Bastionie Filip, przy naszej siedzibie i przy bramie wjazdowej na Starówkę przy Hotelu Bastion.

Założony w 1999 roku w szwedzkim Falun zespół Sabaton to pięcioosobowa formacja wykonująca muzykę rockową opartą na faktach i ważnych momentach w historii. Do 2022 r. zespół wydał dziesięć albumów studyjnych. Nie zabrakło na nich utworów związanych z historią Polski, jak choćby kompozycja „40:1” opisująca bitwę pod Wizną, „Uprising” opowiadająca o powstaniu warszawskim z 1944 r., czy utwór „Winged Hussars” opowiadający o udziale polskiej husarii w bitwie pod Wiedniem.

Wprawdzie do sezonu turystycznego pozostaje jeszcze kilka miesięcy, ale już musimy się „zbroić” kadrowo, ponieważ czas mija bardzo szybko i w kwietniu musimy ponownie rozpocząc obsługę ruchu turystycznego. Dlatego już dziś poszukujemy kandydata na stanowisko specjalisty ds. turystyki. Praca bardzo interesująca, kontakt z przyrodą i ludźmi z różnych rejonów Polski i nie tylko zapewniony.

Za nami kolejny sezon turystyczny. Niestety, odnotowaliśmy dość znaczny spadek ilości zwiedzających: z 8.491 w roku ubiegłym, do 6.896 w roku bieżącym. Jest to 1.595 osób mniej. Nie posiadamy instrumentów, aby poznać tego przyczynę, wydaje nam się jednak, że rodzimi turyści, których pandemia zatrzymała w kraju i którzy zmuszeni byli do poszukiwania innych alternatywnych destynacji, ponownie zaczęli spędzać urlopy w popularnych lokalizacjach zagranicą, zaś krajowe atrakcje pozostawili „na później”.

27 października 2023 r. w Ośnie Lubuskim odbyła się XI Sesja Naukowa „Colloquia Lubuskie”. Konferencję zorganizowała tamtejsza parafia pw św. Jakuba. W obradach wzięli udział nasi archeolodzy Julianna Sójkowska-Socha i Krzysztof Socha. W ramach kolokwiów wygłoszono cztery referaty: „Jaksa zwany niegdyś księciem i Ziemia Święta” (wykład on-line dr Zbigniewa Piłata), „Średniowieczny kościół św. Mikołaja w Szczecinie w świetle badań z 2022 roku” (dr inż. arch. Maciej Płotkowiak), „Colloquia lubuskie na drodze do poznania dziejów biskupstwa lubuskiego” (dr Marek Golemski) i „Lebus, Górzyca, Fürstenwalde - trzy stolice biskupstwa lubuskiego w świetle badań archeologicznych”. Ten ostatni temat podjął Krzysztof Socha, archeolog kostrzyńskiego muzeum.