Cyfrowa inwentaryzacja piwnic zamku

Ruina zniszczonego podczas wojny kostrzyńskiego zamku po raz pierwszy stała się przedmiotem zainteresowania polskich naukowców pod koniec lat 50., kiedy powstało Studium historyczne dla planu zagospodarowania przestrzennego miasta Kostrzyna autorstwa Edwina Rozenkranza z Pracowni Konserwacji Zabytków w Warszawie. Kolejne materiały powstały w roku 1957, kiedy to zespół z Katedry Historii Architektury Polskiej Politechniki Gdańskiej wykonał inwentaryzację pomiarową a dwa lata później zespół z Politechniki Warszawskiej wykonał inwentaryzację fotogrametryczną. Kolejne opracowanie historyczne obiektu pochodzi z roku 1962. Zamek został wpisany do rejestru zabytków w czerwcu 1963 r. Zaledwie 5 lat później zapadła haniebna decyzja o jego wyburzeniu. Do dzisiaj przetrwały jedynie zniszczone i zagruzowane piwnice zamkowe.

Wymienione wyżej opracowania potraktowały kwestię piwnic marginalnie, ograniczając się praktycznie do wykonania ich rzutów poziomych.  Aby móc ratować coraz bardziej niszczejące podziemia zamku, konieczne jest przeprowadzenie pilnych prac w celu ich zabezpieczenia, a w pierwszej kolejności zadaszenia obiektu, który z roku na rok jest w coraz gorszym stanie. Jako Muzeum postanowiliśmy wykazać inicjatywę w tej sprawie. Na nasze zlecenie i na nasz koszt (ze środków własnych MTK) została wykonana „Inwentaryzacja cyfrowa piwnic zamku w Kostrzynie nad Odrą”. Jej autorem jest mgr inż. arch. Andrzej Dudziński z pracowni DA Architektur z Gorzowa. Dokumentacja zawiera część opisową z pominięciem zagadnień dotyczących historii obiektu, a koncentrującą się na kwestiach formy architektonicznej, stanu zachowania, materiałów itp. Posiada też bogatą część fotograficzną i rysunkową (rzuty, przekroje).

Równolegle udało nam się przekonać Lubuską Wojewódzką Konserwator Zabytków do sfinansowania sporządzenia ekspertyzy technicznej. „Ocenę stanu technicznego piwnic zamku w Kostrzynie nad Odrą” wykonał dr hab. inż. Dariusz Bajno z Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Bydgoskiej. MTK i LWKZ zainwestowali zatem i „zrobili swoje”. Oba te dokumenty stanowią bazę wyjściową do opracowania projektu technicznego odbudowy piwnic zamku kostrzyńskiego. Liczymy teraz na kolejny ruch, który należy do właściciela obiektu, czyli Miasta Kostrzyn nad Odrą.

Przypominamy, iż aktualny stan zachowania substancji historycznej nie pozwala na zwiedzanie piwnic. Wchodzenie na sklepienia lub do wewnątrz jest zabronione, zagraża zdrowiu i życiu, przed czym przestrzega tablica przy wejściu na dziedziniec zamkowy.