Projekt realizowany jest przez Fundację Archeologiczną z Zielonej Góry we współpracy i przy finansowym wsparciu Muzeum Twierdzy Kostrzyn.
Celem projektu jest monograficzne, interdyscyplinarne opracowanie i publikacja wyników badań archeologiczno-architektonicznych staromiejskiego kościoła farnego w Kostrzynie nad Odrą, pow. gorzowski, woj. lubuskie (stan. 1).
Finalnie uzyskamy obszerne studium historyczne świątyni, charakteryzujące jej dzieje, począwszy od XII/XIII wieku do zniszczenia w 1945 roku i wyburzenia ruin w latach 60. XX wieku.
Rezultaty prac archeologiczno-architektonicznych staromiejskiego kościoła farnego w Kostrzynie nad Odrą, poza enigmatycznymi wzmiankami w literaturze, nie zostały jeszcze upowszechnione. Ich opracowanie i publikacja uzupełni ogromne braki źródłowe, dotyczące średniowiecznej i nowożytnej historii świątyni. Duże znaczenie, zwłaszcza konserwatorskie, ma ewidencja, inwentaryzacja i konserwacja pozyskanych dawniej zabytków archeologicznych. W ramach wszechstronnych studiów, niezwykle istotnym elementem zadania będzie charakterystyka barokowego obrządku pogrzebowego: konserwacja i opracowanie metalowych okuć i uchwytów trumiennych, analiza odzieży grobowej i konserwacja zachowawcza części tekstyliów wraz z dokumentacją i dezynfekcją oraz próbą ich rekonstrukcji. Działania te pozwolą przybliżyć XVII i XVIII-wieczny obrządek pogrzebowy w tej części Środkowego Nadodrza oraz istotnie wzbogacą polską literaturę archeologiczną, dotyczącą barokowych tradycji funeralnych.
Specjalistycznym analizom poddana zostanie całość materiałów pozyskanych w latach 1996-2000, m.in. średniowieczne i nowożytne fragmenty ceramiki, zabytki szklane, muszle oraz fragmenty kafli i fajek.
Różnorodność oraz złożoność nawarstwień kulturowych (fazy użytkowania kościoła: począwszy od XII/XIII wieku aż po jego zniszczenie w wyniku intensywnych działań wojennych w lutym i marcu 1945 roku), jak również unikatowość pozyskanych zabytków ruchomych, tj. bogato zdobiony XVIII-wieczny sarkofag ekshumacyjny, płyty kommemoratywne, XIX-wieczna kopia wieka sarkofagu księżnej Katarzyny Brunszwickiej, czy wreszcie bogaty i unikatowy zbiór dziecięcej barokowej odzieży grobowej, w tym jedyne w swoim rodzaju powijaki, wykonane z jedwabnej rypsowej wstążki (prawdopodobnie złożono w nich do grobu kilkudniowego noworodka), zarejestrowanych podczas badań kościoła farnego, znacząco wpływa na potrzebę jak najszybszego opublikowania wyników jego badań.
Publikacja ukaże się na początku 2018 roku.
Opis do zdjęć:
- Sukienka z jedwabnego atłasu po konserwacji i rekonstrukcji. Fot. A Drążkowska
- Fragmenty trumny wydobyte z krypty nr 7 oraz ubranka dziecięce (w kartonie). Fot. autor nieznany – zbiory MTK
- Sarkofag ekshumacyjny. Fot. autor nieznany – zbiory MTK
- Szczątki dziesięciu osób (dorosłych i dzieci) zdeponowane w tzw. sarkofagu ekshumacyjnym. Fot. autor nieznany – zbiory MTK
- Schody prowadzące do krypt podołtarzowych. Fot. S. Słowiński
- Wnętrze jednej z krypt. Fot. R. Kamiński
- Grób późnośredniowieczny związany z kościołem późnogotyckim. R. Kamiński
- Wykop wewnątrz kościoła. Fot. R. Kamiński
- Podczas badań archeologicznych w 1999 roku. Fot. autor nieznany – zbiory MTK
- Kościół farny podczas badań archeologicznych w 1999 roku. Fot. autor nieznany – zbiory MTK
