Przedstawiamy Państwu poszerzone wersje referatów wygłoszonych 11 września 2011 roku na sesji historycznej w ramach XII Dni Twierdzy Kostrzyn. Są one efektem badań ludzi różnych profesji, hobbystów, regionalistów, nie tylko zawodowych historyków. Historię, a w szczególności tę historię "małą", historię lokalną, należy odkrywać. Dlaczego? Bo jak podkreślał Cyceron, historia jest "świadkiem czasu, światłem prawdy, życiem pamięci, nauczycielką życia, zwiastunką przyszłości". Historyczny Kostrzyn dużo nam mówi nie tylko o czasie obecnym, ale również o przyszłości.