DŸwigar

Wbrew pozorom murowana budowla przypominająca swym kształtem filar mostowy i widoczna po lewej stronie mostu drogowego na Warcie (poruszając się z kierunku centrum w stronę Starego Miasta) takim filarem nie jest.

W latach 1877-79 dawne drewniane mosty drogowe na Warcie i Starej Warcie (właściwie kanale powodziowym, oznaczonym obecnie tabliczką z napisem "Zalew Warty"), zastąpione zostały nowymi mostami o stalowych przęsłach opartych na murowanych filarach. W przeciwieństwie do starszych mostów kolejowych (1857 i 1875) nowa drogowa przeprawa przez Wartę nie posiadała ruchomego (obrotowego) przęsła umożliwiającego przepuszczanie statków, zwłaszcza przy wysokim stanie wody. Konieczne były zatem dodatkowe urządzenia, przy których pomocy można byłoby opuścić maszty, złożyć kominy itp. nie mieszczące się pod mostem. Po zachodniej stronie mostu zadanie to wykonywał dźwig portowy (dawny port towarowy znajdował się między obecnym mostem drogowym i kolejowym, czyli na obecnym nabrzeżu między Wartą a "stawikiem"), po jego stronie wschodniej potrzebny był specjalny żuraw. Żuraw ten zainstalowano właśnie na tej murowanej, zachowanej do dziś budowli.

W analogiczną konstrukcję wyposażony został również nowy most drogowy na Odrze - w tym przypadku umieszczono go po wschodniej stronie mostu na specjalnej podbudowie będącej przedłużeniem pierwszego filaru od strony Wyspy Odrzańskiej.


Fragment mapy z 1890 roku pokazuje rzeczoną budowlę. Kolejny dzwig do masztów znajdował się dalej w dole rzeki, na północ od mostu kolejowego. W przeciwieństwie do południowego egzemplarza stał on pośrodku nurtu i połączony był z mostem kolejowym przejściem.

mapa z 1890 roku

nadesłał: Frank Lammers, Berlin