transzeje

"Transzeje" sugerują ciągłe, linearne pozycje, w praktyce jednak to nieco mylące określenie, bo w przypadku Kostrzyna są to pasy fortyfikacji polowych osłoniętych wspólną przeszkodą, z których pozostały do dzisiaj relikty rowów (charakterystyczne zygzaki o zakosach długości ok. 10-15 m), a gdzieniegdzie również wykopy po schronach i stanowiskach ogniowych. W dużej skali siatka mniej więcej równoległych do frontu rowów "łącznikowych / bojowych" [/Verbindungsgraben / Kampfgraben/] oraz poprzecznych rowów "zbliżeniowych" [/Annäherungsgraben/] ma zwykle "oczka" o przekątnej kilkuset metrów. Z wewnętrznego pasa umocnień najlepiej zachował się jego głęboko zorganizowany fragment na północnym skraju miasta, począwszy od szpitala, cmentarza komunalnego i Osiedla Leśnego po rejon położony kilkaset metrów na południe od poligonu saperskiego i fortu Sarbinowo. Tutaj relikty rozsiane są na głębokość ok. 1,75 km, a zatem w odległości 2 do 3,75 km od Ronda Unii Europejskiej na Nowym Mieście. Chodzi o obszar na tyle duży, że nie jesteśmy go na razie wyczerpująco scharakteryzować. Ze wstępnego rozpoznania wynikałoby, że zachowały się tutaj fragmenty kilku urzutowanych jeden za drugim pasm po 1-3 linie rowów. Ich przebieg jest dość powikłany: oddaje najprawdopodobniej zmiany przebiegu przedniego skraju pozycji obronnych na północy twierdzy w lutym 1945 r., wynikłe z pomniejszych walk toczonych w tym czasie na zalesionym terenie. Rzecz wymaga naturalnie dalszych badań, w szczególności zdjęcia całej siatki przy pomocy GPS oraz wyodrębnienia z niej umocnień Armii Czerwonej (te rowy prowadzone są ogólnie nie zygzakiem, lecz wężykiem). Muzeum obciążone jest jednak wieloma innymi zadaniami, stąd chwilowo badanie dziejów bitwy w 1945 r. pozostawiamy raczej współpracującemu z nami Muzeum / Miejscu Pamięci Wzgórz Seelowskich. Jesteśmy jednak jak najbardziej zainteresowani rejestracją materialnych śladów bitwy, zwłaszcza dokumentujących jej przebieg. Zapraszamy zatem do współpracy, jeśli zgłoszą się chętni do udziału w przeniesieniu kompletnej siatki na mapy, chętnie posłużymy pomocą i instruktażem.